Aromaterapia i olejki eteryczne

Aromaterapia jest to metoda lecznicza i relaksacyjna, oparta o olejki eteryczne pozyskiwane z ró?nych ro?lin. Olejki eteryczne wyst?puj? w kwiatach, li?ciach, owocach, korzeniach, k??czach, nasionach albo korze. S? to organiczne zwi?zki chemiczne, cechuj?ce si? intensywnym zapachem. W temperaturze pokojowej wyst?puj? w postaci oleistej cieczy, która jest praktycznie nierozpuszczalna w wodzie.

Metody ekstrakcji

Ekstrakcja olejków eterycznych

Metody ekstrakcji (pozyskiwania) olejków eterycznych z ro?lin by?y odkryte ju? w staro?ytno?ci przez perskich i egipskich alchemików. Wspó?cze?nie aromaterapia zyska?a podstawy naukowe, a olejki eteryczne pozyskuje si? nast?puj?cymi metodami:

  • destylacja,
  • wyt?aczanie,
  • ekstrakcja rozpuszczalnikami organicznymi,
  • absorpcja,
  • maceracja.

Zawarto?? olejków eterycznych w ro?linach jest niedu?a i mie?ci si? w granicy 1–3%. S? jednak wyj?tki, bo na przyk?ad go?dziki (p?ki go?dzikowca) zawieraj? a? 18% olejku eterycznego.

Sk?ad chemiczny

Z chemicznego punktu widzenia, olejki eteryczne s? wielosk?adnikowymi mieszaninami terpenów i terpenoidów. W sk?ad jednego olejku eterycznego mo?e wchodzi? nawet kilkadziesi?t ró?norodnych zwi?zków chemicznych. Jednak w wi?kszo?ci olejków dominuje jeden g?ówny sk?adnik odpowiedzialny za zapach i cz?sto za w?a?ciwo?ci fitoterapeutyczne.

Olejki eteryczne jako leki

Olejki eteryczne lecz?

Ro?linne ?ród?o pochodzenia olejków eterycznych pozwala zaliczy? je do grupy leków zio?owych. Ich dzia?anie jest znacznie silniejsze od klasycznych mieszanek i wyci?gów zio?owych, gdy? st??enie substancji czynnych jest znacznie wi?ksze. St?d stosuje si? je jako leki w odpowiednio mniejszych dawkach. Te naturalne substancje lecznicze posiadaj? szereg po??danych w?a?ciwo?ci wykorzystywanych w medycynie akademickiej i medycynie naturalnej. Najbardziej znane to:

  • dzia?anie antyseptyczne (przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe),
  • dzia?anie przeciwzapalne,
  • dzia?anie wykrztu?ne,
  • dzia?anie przeciwwymiotne,
  • dzia?anie spazmolityczne,
  • dzia?anie diuretyczne,
  • dzia?anie uspokajaj?ce,
  • dzia?anie nasenne.

Silne st??enie niesie ze sob? mo?liwo?? wyst?pienia dzia?a? niepo??danych. Najcz?stszymi s? reakcje skórne: podra?nienie, reakcja alergiczna czy okresowa nadwra?liwo?? na promienie UV. Dlatego wskazane jest zachowanie ostro?no?ci przy pierwszym kontakcie z danym olejkiem. Z uwagi na brak bada? na ludziach, prewencyjnie odradza si? zbyt cz?stego stosowania olejków eterycznych, a zw?aszcza w przypadku dzieci, kobiet ci??arnych i karmi?cych.

Metody aromaterapii

Masa? aromaterapeutyczny

Jako g?ówne metody terapeutyczne w aromaterapii mo?na wymieni?:

  • masa?e aromaterapeutyczne,
  • inhalacje aromaterapeutyczne,
  • kominki aromaterapeutyczne,
  • k?piele i kompresy aromaterapeutyczne,
  • sauny aromaterapeutyczne,
  • kapsu?? parow?.

Jaki jest mechanizm dzia?ania olejków eterycznych na mózg?

Kluczowym zagadnieniem jest droga, jak? moleku?y olejków eterycznych dostaj? si? do mózgu. Drog? „klasyczn?” jest przekroczenie bariery krew-mózg, gdy moleku?y wpierw dostaj? si? do krwioobiegu, a potem poprzez mózgowe naczynia krwiono?ne dostaj? si? do samego mózgu. Istnieje równie? inna droga z omini?ciem bariery krew-mózg, prowadz?ca poprzez receptory w?chowe, bezpo?rednio do nerwu w?chowego i nerwu trójdzielnego.

Drogi oddechowe

Notabene mamy coraz wi?cej dowodów na to, ?e mo?liwe b?dzie podawanie leków, transportuj?c je z pomini?ciem bariery krew-mózg, aplikuj?c je bezpo?rednio do nosa, co otworzy szerokie mo?liwo?ci leczenia np. chorób mózgu.

Innymi s?owy, olejki eteryczne mog? przedostawa? si? do mózgu poprzez:

  • uk?ad krwiono?ny dróg oddechowych (w tym p?uc),
  • receptory w?chowe,
  • poprzez przewód pokarmowy,
  • przenikaj?c przez skór? (transdermalnie – przez komórki; transepidermalnie – mi?dzy komórkami; oraz transfolikularnie – przez gruczo?y i mieszki w?osowe).

Przyk?ady

Przyk?adowe olejki eteryczne i ich w?a?ciwo?ci:

Olejki eteryczne
  • olejek sosnowy: dzia?a pobudzaj?co, jest najlepszy na wszelkie infekcje dróg oddechowych i zapalenie zatok. Stosowany do inhalacji dzia?a rozkurczaj?co i antybakteryjne. U?ywany do masa?u, ?agodzi wszelkie bóle mi??ni i stawów,
  • olejek eukaliptusowy: dzia?a podobnie do olejku sosnowego. Stosuje si? go do inhalacji przy infekcjach górnych dróg oddechowych i astmie. ?agodzi uk?szenia owadów i je odstrasza.
  • olejek z drzewa herbacianego: poprawia nastrój, dzia?a antybakteryjnie i antyseptycznie, równie? na cer? tr?dzikow?,
  • olejek ja?minowy: pomaga na oparzenia s?oneczne, jest antydepresantem, relaksuje, uspokaja, jest uwa?any za afrodyzjak,
  • olejek lawendowy: relaksuje i wycisza, ?agodzi drobniejsze dolegliwo?ci na tle nerwowym i bezsenno??. Poniewa? jest on ?agodny, wi?c mo?e by? stosowany na skór? w przypadku ?uszczycy i zaburzenia wydzielania sebum,
  • olejek cytrynowy: stosowany jest na cer? tr?dzikow?, przesuszaj?c? si?, a tak?e na skór? z tendencj? do przet?uszczania si? i przebarwienia. Nale?y stosowa? go z rozwag? i tylko miejscowo,
  • olejek mi?towy: dzia?a koj?co na ból g?owy i migren?. Dzia?a uspokajaj?co, ?agodzi bóle menstruacyjne i uk?szenia owadów. Mo?e by? stosowany na przezi?bienia i inne infekcje.

Zapraszam do obejrzenia mojego filmiku o masa?u aromaterapeutycznym: